Praktijknetwerk: Slim en kostenbesparend bewaren

Aardappels opslaan kost energie. Heel veel energie, en soms wat minder. Dat hangt onder meer af van de soort aardappels en de manier van bewaring.
Na de oogst wordt het overgrote deel van de aardappelen op het akkerbouwbedrijf opgeslagen. Deze opslag vraagt circa 1300 kWh stroom per hectare en is daarmee een zeer grote energieverbruiker. Het echte verbruik is afhankelijk van de aardappelsoort, opslagduur, het geïnstalleerd vermogen en het aantal benodigde draaiuren. De kosten voor de ondernemer zitten naast de elektriciteitsrekening ook in bewaarverlies (kilo’s), kwaliteitsverlies en natuurlijk de elektriciteit. Elke ondernemer is ervan overtuigd dat hij goed (misschien wel optimaal) bezig is.
Uit Engels onderzoek blijkt echter dat er soms wel een factor 2,5 zit tussen de bewaarkosten bij ondernemers. In Nederland is momenteel geen vergelijkmateriaal. De praktijk bevestigt echter het beeld dat er hele grote verschillen in energieverbruik zijn per ton product, bewaarverliezen en kwaliteitsverliezen tussen ondernemingen (Energiebesparing op het agrarisch bedrijf, Kamp e.a. 2009).
Dit maakt het als teler in het praktijknetwerk interessant om gezamenlijk te verkennen wat de besparingsmogelijkheden zijn en zo daadwerkelijke besparing te realiseren. Maximaal lijkt 20% elektriciteitsverbruik reductie gerealiseerd kunnen worden, 2-5% minder bewaarverlies, een verbetering van de kwaliteit en een besparing in broeikasgassenemissie (Carbon Footprint). 
Daarnaast wordt ook de discussie tussen ondernemers en ketenpartijen waarbij beide uitgedaagd worden om concrete stappen te zetten voor duurzaam bewaren en zo bij te dragen aan het beperken van de Carbon Footprint (en dus klimaatverandering). 


Doel
Het project beoogt de deelnemende telers inzicht te geven in de kwaliteit van de eigen bewaring, in termen van energieverbruik, gewichtsverlies van het product en kwaliteit bij aflevering. De regionale groepen delen de ervaringen en leren van elkaar. Per saldo leidt dat tot betere bewaarprestaties.

Activiteiten
Per regio (ZON, ZW, Centraal, Veenkoloniën) kunnen deelnemers zich opgeven voor een praktijkgroep die van 10-15 telers, gegroepeerd naar “type” aardappel. Zo kan worden ingespeeld op specifieke kwaliteitseisen, bijv. fritesaardappelen waarbij bij de bewaring sterk gelet wordt op bewaarverlies en bakkwaliteit (omzetting in suikers). In juli komt een opstartbijeenkomst, waarbij u verdere informatie ontvangt over het project.
De best practices vanuit de fruitteelt krijgt u te horen van Mathijs Montsma (Wageningen UR–FBR). Deelnemers van het netwerk krijgen een analyse van de persoonlijke situatie, directe informatie over bewaarverliezen, kwaliteit en kosten van bewaring op uw bedrijf en aanbevelingen, incl. Carbon Footprint. Ook de energierekening kan worden gecontroleerd.
Uit eerdere projecten blijkt dat 43% van de energiebelasting niet klopt en ook 50% van de gasrekeningen zijn foutief. Energiebelasting kan soms verlaagd worden. Interessant om te laten checken!
Alle resultaten van de analyses worden op uitwisselingsavonden doorgesproken. Resultaat is dat kosten worden bespaard en de kwaliteit van uw aardappels omhoog gaan. Ook nieuwe ontwikkelingen zoals zonnepanelen en smart grid worden behandeld.