Zonder water geen gewassen

 

Voor een goede ontwikkeling van de gewassen moeten de planten tijdens het groeiseizoen dagelijks voldoende water kunnen opnemen. In de vollegrondteelt is de beschikbaarheid voor een aanzienlijk deel afhankelijk van het weer. Als de percelen waarop de gewassen staan te droog zijn kan de boer beregenen. Hiervoor kan de boer waterpompen vanuit het oppervlaktewater of van het grondwater.
Dat hier grenzen aan zijn bleek (opnieuw) tijdens de lange droge periode in de zomer van 2018. Het resulteerde in aanzienlijke schade voor de Brabantse natuur en een sterke opbrengstreductie van de gewassen waaronder aardappelen, uien, mais en fruit. De zomer van 2018 toont aan dat er maatregelen nodig zijn om de verzilting tegen te gaan en voor een beter waterbeheer te zorgen.
De provincie Noord-Brabant heeft met landbouworganisatie ZLTO en de waterschappen verschillende maatregelen en voorlichtingscampagnes georganiseerd voor een beter waterbeheer. Onder de regeling “Wel goed watergeven” geeft de provincie Noord-Brabant een financiële bijdrage in investeringen van Brabantse boeren in waterconserveringsmaatregelen en maatregelen waardoor de bodem het water beter vasthoudt.



Beregening soms noodzakelijk, maar waarom weet de boer niet hoeveel water er tijdens een beurt is opgebracht?
Van den Borne Aardappelen heeft geïnvesteerd in verschillende van de maatregelen zoals vaste rijpaden, waterberging op eigen terrein en bodemverbetering door verhogen organische stofgehalte.
Ook worden plannen ontwikkeld voor investering in peil gestuurde drainage. Zoals elke agrariër wordt gekeken naar welke maatregelen technisch en economisch haalbaar zijn voor de percelen. Ook met de uitgevoerde maatregelen is niet te voorkomen dat er periodes zijn dat beregenen noodzakelijk is. De op de markt beschikbare beregeningsystemen zijn er in vaste en variabele opstellingen met sproeiers waarbij de hoek en cirkel instelbaar is. Met de komst van computergestuurde af- en oprollende haspels is de inzetbaarheid verder vergroot.
De moderne beregeningspomp heeft een beveiliging zodat hij afslaat als er geen water wordt opgepompt. De druk wordt verder niet geregistreerd. De beregeningsystemen meten ook niet hoe hoog de waterdruk bij de sproeier is. Variaties in de waterdruk worden ook niet gemeten. Lekkage in leidingen of slangen worden alleen gedetecteerd bij een inspectie. De conclusie is daarmee gerechtvaardigd dat de boer aan het einde van de beregeningsbeurt niet weet hoeveel millimeter water hij op zijn perceel heeft gebracht. Dat is nog buiten de normale praktijk dat door breuk in leiding of slang, uitval sproeisysteem of pomp of wegvallen waterdruk delen van het perceel helemaal niet beregend zijn.

Beregeningspompen zonder broeikasgasemissie. In het concept klimaatakkoord is voorgesteld om gericht in te zetten op “innovaties voor reductie van broeikasgasemissies bij de productie van food en non-food 2050”. De door het kabinet genoemde taakstelling en ambitie voor 2030 is een om een additionele afname van 3,5 Mton broeikasgasemissies in 2030 te realiseren. Daarnaast wordt ingezet op “reductie broeikasgasemissies landbouwvoertuigen”. De beregeningsinstallatie gebruiken dieselmotoren om het water op te pompen en dragen daarmee niet bij aan de doelstellingen van het klimaatakkoord.